Σάββατο 23 Αυγούστου 2014

Περιγραφή της Πολυθέας στο βιβλίο του Σπύρου Ζήση, "Καλότυχα βουνά", το 1972, ως εξώστη του Ασπροποτάμου


ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΑ ΧΩΡΙΑ, ΑΕΤΟΦΩΛΙΕΣ

Η ανοιχτή, δασωμένη έκτασι δεν τεμαχίζεται βαθειά από τα ποταμάκια του Άσπρου και φαίνεται νάναι όλη κοντά στο γαλάζιο τ’  ουρανού. Απολαμβάνεις τη χαριτωμένη αυτή απλωσιά, τα πολυσύνθετα και πολύμορφα πλάνα ενός εξαίσιου πίνακα της φύσεως, αν επισκεφτής την Πολυθέα, που βρίσκεται πάνω και πλάι αριστερά από τα τρία ποτάμια. Όλη η περίτεχνη αρμονία του αιθέριου γαλάζιου με το βαθυπράσινο χρώμα, έχει μια έκφρασι, απαλή, γαλήνια, απόκοσμη. Ο θαυμάσιος πίνακας, σε σχήμα πελώριου κοχυλιού, είναι απλωμένος στα πόδια σου, μέσα σε μεταξένιο γαλάζιο πλαίσιο.
Δικαιολογημένα το χωριό πήρε το όνομα Πολυθέα. Γελαστό και χαρούμενο ανάμεσα στα έλατα, μοιάζει μ’ εξώστη, από όπου βλέπεις μια γραφική έκτασι, απ’ τις κορφές του Περιστεριού ως εκείνες του Αυγού, που υψώνονται μακρυά, στη Μεσοχώρα.
Το καλοκαίρι ζουν εδώ ογδόντα οικογένειες, ενώ τον χειμώνα, μένουν μονάχα τέσσερις. Πέντε τυροκομεία κατασκευάζουν διαλεχτό κασέρι απ’ τις 6 χιλιάδες πρόβατα που έχει το χωριό. Το χειμώνα όλοι φεύγουν για τα καμπίσια χειμαδιά των Φαρσάλων και του Δομοκού.


Σπύρος Ζήσης, Καλότυχα βουνά, Εκδόσεις Ελληνικό Βιβλίο, Αθήναι, 1972, σ.49

Δευτέρα 18 Αυγούστου 2014

ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΒΕΡΟΥΣ ΒΛΑΧΟΥΣ ΠΟΛΥΘΕΑΤΕΣ

Μπορεί σχεδόν τα 2/3 του μήνα να έχουν περάσει, αλλά τα σημαντικά γεγονότα δεν έχουν έρθει ακόμη!!! Εορταστικό θα είναι το υπόλοιπο δεκαήμερο μετά τη σημαντική προσέλευση πατριωτών και όχι μόνο που είχε φέτος το χωριό μας!!! Ας δούμε λοιπόν τι λένε τα άστρα!!

Κριός: Η σελήνη που πέρασε επηρεάζει σημαντικά εσάς και τους γύρω σας. Όσοι έχετε σχέδια για το Σ/Κ που έρχεται, καλό είναι να ενημερώσετε το κοπάδι σας, γιατί μπορεί να έχουν κάτι άλλο κατά νου. Τα αισθηματικά σας θα βελτιωθούν προς το τέλος του μήνα, όπου η Αφροδίτη μπαίνει στο ζώδιό σας. Για εξόδους όσοι είστε ακόμη στο χωριό προτιμήστε τα βόρεια προάστια (π.χ. περίπατο προς Προφήτη Ηλία), ενώ όσοι έχετε κατέβει Τρίκαλα, μια βόλτα προς το ζαχαροπλαστείο του Γιανή για πουτίγκα θα σας φτιάξει τη διάθεση...

Ταύρος: Τα βόδια μας, εχμμ σόρρυ τα ταυράκια μας, βρίσκονται σε σύγχυση λόγω των πολλών επισκέψεων που είχε φέτος το χωριό μας. Κάντε υπομονή μέχρι τέλος της εβδομάδας, όπου θα την κάνουν με ελαφρά και οι τελευταίοι μουσαφίρηδες... Οι βόλτες στο Σαϊτάνι απαγορεύονται αν δε θέλετε δυσάρεστες συναντήσεις από τα λάθη του παρελθόντος...

Δίδυμοι: Τα διδυμάκια μας είναι από τους ευνοημένους του καλοκαιριού. Συμβιβαστείτε με τα πρόσωπα του κύκλου σας και κάντε υποχωρήσεις. Δεν ήταν ανάγκη να πάτε και φέτος στο river party. Και ο καταρράκτης καλός είναι. Όμορφο μέρος και σας βοηθάει να αλλάξετε παραστάσεις.

Καρκίνος: Για τους καρκίνους τα πράγματα πάνε όλο και καλύτερα, αφού η δίαιτα αποδίδει και σε λίγο θα είστε σε φάση "Γκούρα". Βγείτε έξω και χαρείτε το καλοκαίρι-πάντα με μέτρο. Δε θέλετε να δώσετε άσχημη εντύπωση σε συμπεθέρους. Όσοι είστε γεννημένοι το τελευταίο δεκαήμερο, προσέξτε τα έξοδα και τα δώρα που θα κάνετε μέχρι τέλος του μήνα..

Λέων: Τα λιονταράκια μας είναι από τους ευνοημένους της νέας Σελήνης. Ψάχνουν να βρουν ότι τους στέρησε ο προηγούμενος μήνας και οι εκπλήξεις δε θα λείψουν, αφού έχουν και τα γενέθλιά τους.  Για όσους ταλαιπωρούνται με θέματα υγείας, είναι καλό να ελαττώσουν το κεμπάπ αλλά και να προσέξουν τις χαλασμένες ντομάτες από πλανόδιους.


Παρθένος: Ύποπτα τηλεφωνήματα κυριαρχούν αυτές τις μέρες. Προσοχή στα οικονομικά σας, ειδικά μετά τα 20ρικα στα όργανα αν θέλετε να βγάλετε το μήνα! Οι νυχτερινές έξοδοι στο Baccarat στα Τρίκαλα δημιουργούν παρεξηγήσεις αν δε βγαίνετε με τα σωστά άτομα. Χαλαρώστε με μια βόλτα στην Κιάρη μέσα στο ΣΚ. Όσοι έχετε γεννηθεί την πρώτη εβδομάδα του Απρίλη, έχετε βάσιμες ελπίδες να πιάσετε το τζόκερ.

Ζυγός: Οι πολλές καλοσύνες δεν κάνουν καλό. Ορθώστε ανάστημα στους γύρω σας και δείξτε πόσο καλά έχετε ζυγισμένα τα πράματα. Το τρίγωνο Δία - Σελήνης - Κοπρίας είναι στο ζώδιό σας και επηρεάζει θετικά τα αισθηματικά. Οι βόλτες στην παλιά παιδική χαρά δείχνουν να σας ταιριάζουν, ενώ η πλατεία σας φέρνει αντιμέτωπους με αδιάκριτα βλέμματα.

Σκορπιός: Φέτος το σπίτι ήταν γεμάτο από δαύτους!! (άσχετο)...Νέοι έρωτες στο προσκήνιο. Για βραδυνές εξόδους μια βόλτα στην πλατεία μαζί με κάνα 2 τσιπουράκια στα μαγαζάκια είναι ότι πρέπει. όσοι ζείτε μόνιμα στην Αθήνα προσέξτε τα αδιάκριτα βλέμματα του κάτω μαχαλά.

Τοξότης: Τα μειωμένα έξοδα επηρεάζουν τα αισθηματικά σας. Έτσι είναι τοξάκια μου, αν δεν κεράσετε προβατίνα στο Ζαραμπούκα την αγαπημένη σας, αυτή θα σας κρατάει μούτρα. Μη φοβού όμως, ο Πλούτωνας στην Αφροδίτη σας ευνοεί και τα καλύτερα έρχονται. Αυτό το Σ/Κ βγάλτε ένα διαβατήριο για Γαρδίκι και θα περάσετε φανταστικά.

Αιγόκερως: Πολλή έμφαση στην εμφάνιση δίνεται και δεν πρέπει. Κανείς δε θα σας πάρει στα σοβαρά, εάν έρθετε στο πανηγύρι με ένα τόνο ζελέ στο μαλλί ή φουλ του μανικούρ. Η οικογένεια έχει την τιμητική της, αλλά θα πρέπει να κάνετε υπομονή με όλα αυτά τα ανιψάκια που σας έχουν σπάσει τα νεύρα, τουλάχιστον μέχρι να ξαναρχίσουν τα σχολεία.  

Υδροχόος: Γάμοι, γάμοι, γάμοι για εσάς και για τους φίλου σας. Προσοχή στα έξοδα, διότι μαζεύονται πολλές υποχρεώσεις. Ο Άρης με τον Ερμή έχουν μαλώσει και αυτό έχει την επίδρασή του στα οικονομικά. Αν βγείτε έξω, προτιμήστε μια βόλτα προς το μαντρί του Αλέκου και ζητήστε και κάνα 2 κιλά τυρί, για να τη βγάλετε μέχρι τέλος του μήνα.

Ιχθύες: Τα ψαράκια μας ζορίζονται αυτή την περίοδο, ίσως λόγω του ότι έχει τελειώσει η νηστεία και όλοι στο χωριό το έριξαν στο κρέας.. Μη φοβάστε όμως, διότι ο Άρης με την Αφροδίτη θα τα ξαναβρούν, όπως πάντα άλλωστε και αυτό θα έχει θετική επίδραση στην επαγγελματική σας καριέρα. Όσοι ζείτε στον πάνω μαχαλά, μπορεί να έχετε θέμα με τη σχέση σας, μπορεί και όχι. Αποφύγετε τα ταξίδια στο εξωτερικό, όπως Μηλιά και Κρανιά.

Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους που κάτσατε και διαβάσατε όλη αυτή τη μακροσκελή μπαρούφα. Να ευχηθώ καλό χειμώνα με υγεία και ραντεβού πάλι του χρόνου και γιατί όχι και στο πανηγύρι για κάποιους λίγους τυχερούς από εμάς.

Με εκτίμηση,

Πράκτωρ Θ.Β.

Διδάκτωρ Αστρολόγος
Παν/μίου Τιμπουκτού

Δευτέρα 4 Αυγούστου 2014

Της Βικτώριας Νινίκα: "Σπαράγματα μνήμης - κασαρίες της Πολυθέας στη δεκαετία του 1960".

Πρόκληση για τον 21ο αιώνα συνιστά η προστασία κι η ανάδειξη της πολιτισμικής ταυτότητας μέσα στους ταχύτατους ρυθμούς της παγκοσμιοποιημένης πραγματικότητας. Η Πολυθέα Ασπροποτάμου, μια μικρή ορεινή κοινότητα βλάχων, διατηρεί μνήμες προφορικής ιστορίας ενός όχι τόσο μακρινού παρελθόντος. Για την κατανόηση αυτού του παρελθόντος χρήσιμη είναι η παρατήρηση του παρόντος. Η Πολυθέα, λοιπόν, σήμερα, 2014, ενέχει στο χώρο της παραγωγικής δραστηριότητας ισχνή θέση, καθώς ευάριθμες οικογένειες απασχολούνται με την κτηνοτροφία, την υλοτομία, την οικοδομή, τον τουριστικό ξενώνα και το βακούφικο κατάστημα, ενώ το πλήθος των συμπατριωτών μας αντιμετωπίζουν τη διαμονή τους στο χωριό ως μέρος των καλοκαιρινών τους διακοπών.

     Μισό αιώνα πριν, το 1960, η Πολυθέα παρουσίαζε εντελώς διαφορετικό τοπίο, με μια παραγωγική δραστηριότητα δυναμική στο χώρο της παρασκευής και εμπορίας κασεριών, με μεταποιητική μονάδα αιχμής - για τα μέτρα της εποχής - τις περίφημες κασαρίες. Ας σκεφτούμε πως το χωριό είχε βγει μόλις από την αντάρα της κατοχής, την πυρπόλησή του από τους ναζί κατακτητές και τον εμφύλιο κι όμως παρουσίαζε αξιόλογη παραγωγική ανασυγκρότηση. Η Βικτώρια Νινίκα της οποίας ο πατέρας υπήρξε ένας από τους ιδιοκτήτες κασαρίας στη δεκαετία του 1960 μας παραθέτει μέσα από τα δικά της βιώματα “σπαράγματα μνήμης” εκείνης της περιόδου.

Φωτογραφία από το βιβλίο του Νίκου Μαλαβάκη, "Πολυθέα Ασπροποτάμου", σ. 35. 

Συγκεκριμένα στο κείμενο που της ζητήθηκε για τις ανάγκες της σημερινής εκδήλωσης (2 Αυγούστου – Γιορτή Κασαρίας) αναφέρει:

«Σπαράγματα μνήμης - κασαρίες της Πολυθέας  στη δεκαετία του 1960.
         Στο χωριό υπήρχαν  πέντε,  έξι, τυροκόμοι-τυρέμποροι οι οποίοι διατηρούσαν  μικρές τυροκομικές μονάδες, τις λεγόμενες κασαρίες (και όχι κασερίες). Η λειτουργία τους προσέδιδε κύρος-status στο χωριό σε σχέση με τα υπόλοιπα ασπροποταμίτικα χωριά που υπολείπονταν σε αριθμό κασαριών ή δεν είχαν καθόλου. Η ιδιοκτησία κασαρίας κι η εμπορία των προϊόντων της εθεωρείτο επάγγελμα με οικονομική επιφάνεια, καθώς απασχολούσε εργατικό δυναμικό.
    Οι κασαρίες  ήταν πετρόχτιστα, σκιερά κτίσματα με μικρά παράθυρα για να διατηρούνται χαμηλές θερμοκρασίες στο εσωτερικό τους. Λειτουργούσαν από την άνοιξη  μέχρι και τις αρχές Ιούλη. Παρήγαγαν δε εξαιρετικής ποιότητας κασέρια και βουτυρα σε σχέση με τη χειμωνιάτικη παραγωγή του κάμπου. Κάθε έμπορας είχε τα χωριά του παραλαβής πρώτης ύλης (ο πατέρας μου είχε Παχτούρι, Δέση, Τυφλοσέλι κ.α.). Το γάλα αφού είχε υποστεί μια πρώτη κατεργασία (μπασκί) ερχόταν φορτωμένο στα άλογα από τους κερατζήδες στην κασαρία .
     Το κτίσμα της κασαρίας είχε στο μπροστινό του μέρος  το λεγόμενο «εργατικό» όπου γινότανε η περαιτέρω επεξεργασία του κασεριού, καθώς επίσης και τις μηχανές στις οποίες παρασκευάζονταν το βούτυρο. Στο εργατικό υπήρχε ένας μεγάλος πάγκος εργασίας όπου οι κασερομάστορες ζυμώνανε το χαμούρι, (τη ζύμη  του κασεριού). Κατόπιν την κατεργασμένη ύλη την τοποθετήσουν στα καλούπια (μεταλλικοί κύλινδροι) τα οποία με τη σειρά τους έμπαιναν για ωρίμανση σε ξύλινα τιζάχια (ξύλινες ραφιέρες)  στο υπόλοιπο κτίσμα της κασαρίας, που χρησίμευε ως αποθηκευτικός χώρος. Μετά την ωρίμανση, ερχότανε το φορτηγό  (μιλάμε για χιλιάδες κιλά  ) που μετέφερε τα κασέρια στα Τρίκαλα συσκευασμένα σε λινάτσες  κι από εκεί  με τα φορτηγά-ψυγεία  στην Αθήνα για κατανάλωση».