Τετάρτη 9 Απριλίου 2025

Συνεδρίασε το Δημοτικό Συμβούλιο Μετεώρων: αρνητική γνωμοδότηση για υδροηλεκτρικό έργο στην Πολυθέα

Συνεδρίασε το απόγευμα της Τετάρτης το Δημοτικό Συμβούλιο Μετεώρων στην αίθουσα συνεδριάσεων του τέως κτηρίου του Εργατικού Κέντρου Καλαμπάκας.
[...] Εκτός ημερήσιας διάταξης, μεταξύ άλλων, εκφράστηκε ομόφωνα η αρνητική γνωμοδότηση για υδροηλεκτρικό έργο σε πηγή της Πολυθέας, ενώ αρνητική ήταν και η απόφαση του τοπικού συμβουλίου.

Πηγή: 

Τρίτη 8 Απριλίου 2025

Η προσωπικη μας άποψη για το υδροηλεκτρικό φράγμα στο ρέμα "Γιαννάκη" στο χωριό μας...

 Χωρίς γνώσεις νομικές ή τεχνικές και με ελλιπή πληροφόρηση για τα πραγματικά δεδομένα του έργου - τα στοιχεία που παραθέτω τα δανείζομαι από τις ενέργειες του Συλλόγου Πολυθέας Ασπροποτάμου - αποπειρώμαι να επιχειρηματολογήσω ενάντια στην κατασκευή φράγματος στο ρέμα "Γιαννάκη" του χωριού μας. Προφανώς θα υπάρχουν κι άλλα, ενδεχομένως και πιο ισχυρά επιχειρήματα ή και φυσικά  αντίλογος. 


Γιατί λέμε ΟΧΙ στο υδροηλεκτρικό φράγμα στο ρέμα Γιαννάκη;

1. Η Μελέτη είναι ξεπερασμένη και νομικά αβάσιμη
  • Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Όρων (ΜΠΕ) συντάχθηκε το 2006 με δεδομένα της μέτρησης ροής ρέματος στο μακρινό 1998-1999. Δηλαδή η Μελέτη Περιβαλλοντικών Όρων (ΜΠΕ) βασίζεται σε δεδομένα 25ετίας (1998–1999) και εγκρίθηκε πριν 14 χρόνια (2011), χωρίς καμία επικαιροποίηση.
  • Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα έχουν καταγραφεί τουλάχιστον τρία μεγάλα πλημμυρικά φαινόμενα ( ► 2017, ►Ιανός 2020, ►Daniel 2023), τα οποία τροποποίησαν ριζικά την όψη του ρέματος (πλάτος, βάθος, γεωμορφολογία).
  • Η σημερινή φυσική πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται καθόλου στα δεδομένα της μελέτης, άρα καθίσταται μετέωρο το νομικό και τεχνικό της έρεισμα.
  • Επομένως, η παράταση της άδειας βασίζεται σε παρωχημένα ή και ανακριβή στοιχεία, γεγονός που δεν νομιμοποιείται διοικητικά ή δικαστικά.
2. Καταστροφή της βιοποικιλότητας και του υδάτινου οικοσυστήματος
  • Η ελεύθερη ροή του νερού είναι κρίσιμη για την ιχθυοπανίδα -πέστροφα - και τη χλωρίδα της περιοχής.
  • Ένα υδροηλεκτρικό φράγμα τροποποιεί τη ροή, αλλάζει τη θερμοκρασία, εμποδίζει τη μεταφορά οργανικού υλικού και πλήττει σοβαρά την ισορροπία του τοπικού οικοσυστήματος.
  • Σε συνδυασμό με τις περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας, οι επιπτώσεις πολλαπλασιάζονται, οδηγώντας σε υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος.
3. Αλλοίωση της φυσιογνωμίας και υποβάθμιση της τουριστικής ταυτότητας της Πολυθέας
  • Το χωριό έχει δυνατότητες ανάπτυξης με ήπιο τουρισμό φυσιολατρίας, με δασικά μονοπάτια, καθαρά νερά και μοναδική ορεινή ομορφιά.
  • Ένα υδροηλεκτρικό φράγμα αναιρεί πλήρως αυτή τη φυσική ταυτότητα και απωθεί επισκέπτες. Η κατασκευή θα φέρει τσιμέντα, σωλήνες, τεχνικά έργα και αισθητική υποβάθμιση. Ποιος θα θέλει να επισκεφτεί μια τσιμεντωμένη ρεματιά;
  • Αντί για μια ανάπτυξη με επίκεντρο τη φύση και την εμπειρία, το έργο αντιστρατεύεται τις αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής.
4. Ηθική υποχρέωση προστασίας της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς
  • Οι κάτοικοι αναγέννησαν το χωριό μετά την πυρπόλησή του από τους Ναζί κατακτητές τον Οκτώβρη του 1943.
  • Είναι τουλάχιστον προσβλητικό να απειλείται σήμερα από τσιμέντα και αλλότρια συμφέροντα χωρίς προηγούμενη ενημέρωση και συναίνεση της κοινότητας.
  • Το φυσικό της περιβάλλον είναι κομμάτι της ταυτότητας και της ιστορικής συνέχειας του τόπου – όχι εμπόρευμα προς εκμετάλλευση και μάλιστα στο όνομα γλίσχρων ανταποδοτικών.
Συγκεφαλαιώνοντας, το νερό δεν είναι επενδυτικό προϊόν. Είναι κοινό αγαθό και δικαίωμα ζωής. Όσοι/ες εναντιωνόμαστε στο φράγμα δεν είμαστε αντίθετοι στις ήπιες μορφές ενέργειας. Είμαστε υπέρ της ζωής – του νερού που τρέχει, του δάσους που ανασαίνει, του τόπου που ανήκει σε εμάς και στα παιδιά μας. Η κοινότητά μας, οι άνθρωποι, το φυσικό περιβάλλον με τους υδάτινους πόρους είναι μνήμη, πατρίδα, νερό και ελπίδα. Η Πολυθέα δεν χρειάζεται φράγματα. Έχει κελαρύσματα νερών, κελαηδίσματα, μονοπάτια και δάση...

Δείτε:

Σύλλογος Πολυθέας Ασπροποτάμου

Στην τακτική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Μετεώρων, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Εργατικό Κέντρο Καλαμπάκας (Δ/νση Κροσσάρη & Ρούβαλη γωνία), στις 9 Απριλίου 2025, ημέρα Τετάρτη και ώρα 19:00 θα συζητηθεί και το θέμα του υδροηλεκτρικού της Πολυθέας. Θα πρέπει να είμαστε εκεί.
Αναδημοσίευση από:

Πλάνα από τη συγκέντρωση και την πορεία για την ανάσχεση δημιουργίας υδροηλεκτρικού φράγματος στο Χαλίκι Ασπροποτάμου (6 Απριλίου 2025)

"Ζωντανός Ασπροπόταμος": ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΝΙΚΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ!



Συζητήθηκε σήμερα στο Πρωτοδικείο Τρικάλων η αίτηση χορήγησης προσωρινής διαταγής για την αναστολή των εργασιών κατασκευής του υδροηλεκτρικού πάρκου στο Χαλίκι Ασπροποτάμου. Μετά από την εμπεριστατωμένη κατάθεση του μάρτυρα που πρότειναν οι κάτοικοι του Χαλικίου, οι φορείς και οι σύλλογοι που συνυπέγραψαν την αίτηση, Στέφανου Ντίνα, την πρόσθετη παρέμβαση που άσκησε ο Δήμος Μετεώρων υπέρ των κατοίκων, των αποδεικτικών εγγράφων που προσκομίσθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο των αιτούντων Παναγιώτη Παπαδημητρίου, καθώς και την μεγάλη προσέλευση Χαλικιωτών, Ασπροποταμιτών και άλλων αλληλέγγυων στην αίθουσα του δικαστηρίου, η πρόεδρος του δικαστηρίου με απόφαση της:
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕ ΚΑΘΕ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ-ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ ΑΓΩΓΟΥ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΣΤΙΣ 04-06-2025!
Μια ακόμα νίκη των Χαλικιωτών, των Ασπροποταμιτών και όλων όσων στηρίζουν τον αγώνα ενάντια στη λεηλασία του τόπου μας, των βουνών και των ποταμιών μας.
Συνεχίζουμε να διεκδικούμε και να αγωνιζομαστε.
Έχουμε δίκιο και θα νικήσουμε!

Αναδημοσίευση:


Διαβάστε επίσης
Ασπροπόταμος Τρικάλων: Μπουλντόζες στο εθνικό πάρκο

Τετάρτη 2 Απριλίου 2025

Ζωντανός Ασπροπόταμος: Πρόσκληση για συγκέντρωση στο Χαλίκι Ασπροποτάμου

 

Ο σύλλογος Ζωντανός Ασπροπόταμος απευθύνει ανοικτή πρόσκληση σε όλες και όλους για συγκέντρωση στο Χαλίκι Ασπροποτάμου στη Νότια Πίνδο, την Κυριακή 6 Απριλίου στις 12:00 στην πλατεία του χωριού.

Θα ακολουθήσει πορεία μέχρι το πανέμορφο σημείο «Ελατάκια» (στο δρόμο για τη Βερλίγκα) που κινδυνεύει να υποστεί ολοκληρωτική περιβαλλοντική καταστροφή, για την κατασκευή Υδροηλεκτρικού Σταθμού του οποίου η δυνητική παραγωγή δεν επαρκεί και ούτε πρόκειται να εξυπηρετήσει ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.

Σας περιμένουμε όλες/όλους πάνω!

Ζωντανός Ασπροπόταμος

Πηγή:

https://www.tameteora.gr/topika/anakoinoseis/603014/zontanos-aspropotamos-prosklisi-gia-sygkentrosi-sto-chaliki-aspropotamoy/

Οι μπουλντόζες στον Ασπροπόταμο φυτεύουν τρούφες και μανιτάρια; – Γράφει ο Βασίλης Παππάς

https://www.tameteora.gr/apopseis-sxolia/apopseis/603046/oi-mpoylntozes-ston-aspropotamo-fyteyoyn-troyfes-kai-manitaria/?fbclid=IwY2xjawJabB9leHRuA2FlbQIxMQABHVXye6JBPFMMIzj1eT42KRzlsca_ot3zQhWhMcXbVRG_mIOCEvk6jGWwxg_aem_ESE5vda8pL8-c5uQr5amDw&sfnsn=mo

Πίνδος: Την καταστροφή του παραδεισένιου Ασπροπόταμου καταγγέλλει η Ορνιθολογική Εταιρεία (Photos-Video)

https://www.documentonews.gr/article/pindos-tin-katastrofi-toy-paradeisenioy-aspropotamoy-kataggellei-i-ornithologiki-etaireia-photos-video/

Σάββατο 22 Μαρτίου 2025

Πρόταση για όσους/όσες έχουν μικρά παιδιά κι όχι μόνο: podcast της Οδύσσειας και τη Ιλιάδας από τον Ρένο Χαραλαμπίδη και τον Θοδωρή Κατσαφάδο αντίστοιχα. Δείτε επίσης: Το eVivlio.

1.  Οδύσσεια: Το κορυφαίο έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας για πρώτη φορά σε podcast! Οι 24 Ραψωδίες της Οδύσσειας διασκευάστηκαν έμμετρα στην σημερινή γλώσσα από τον Κωστή Καζαμιάκη και με αφηγητή τον Ρένο Χαραλαμπίδη αποδίδονται σε 24 podcast. Τα κείμενα της κάθε Ραψωδίας είναι μικρότερα των πρωτοτύπων καθότι έχουν αφαιρεθεί οι επαναλήψεις – στις οποίες επιδιδόταν ο Όμηρος. Η ηχητική επεξεργασία έχει γίνει με τη χρήση της τεχνολογίας 8D, η οποία - με την χρήση στερεοφωνικών ακουστικών - «αναπλάθει» την ατμόσφαιρα του έπους.

Για την ολοκλήρωση αυτού του μοναδικού έργου εργάσθηκε επί μήνες μια πενταμελής ομάδα από στελέχη και συνεργάτες του pod.gr.

Κωστής Καζαμιάκης, Αρχιτέκτων, ιστορικός αρχιτεκτονικής και ιστορικός τέχνης / Ρένος Χαραλαμπίδης, Σκηνοθέτης και ηθοποιός /
Αμαλία Κατοίκου, Ηχολήπτρια και sound designer /
Χρήστος Σούμκας, Μουσικός και συνθέτης /
Έλενα Δημητράκη, Παραγωγός και παρουσιάστρια ραδιοφωνικών εκπομπών
Εικαστικό εξωφύλλου: Ευάγγελος Κασσαβέτης                  
                 

https://pod.gr/omirou-odysseia/

2. Η Ιλιάδα τώρα σε podcast. Οι 24 Ραψωδίες της Ιλιαδα διασκευάστηκαν έμμετρα στην σημερινή γλώσσα από τον Κωστή Καζαμιάκη και με αφηγητή τον Θοδωρή Κατσαφάδο αποδίδονται σε 24 podcast.

Η Ιλιάδα αρχίζει με τον εκρηκτικό θυμό του Αχιλλέα που αποχωρεί από τον πόλεμο. Ο Πάρης σώζεται από τα χέρια του Μενέλαου με επέμβαση της Αφροδίτης. Η μονομαχία Γλαύκου – Διομήδη καταλήγει ειρηνικά και η τιτάνια συμπλοκή Έκτορα και Αίαντα χωρίς νικητή. Οι Αχαιοί δομούν τείχος. Ο Έκτωρ αψηφά κακό οιωνό και ορμά προς τα πλοία των Αχαιών. Ο Πάτροκλος μπαίνει στις μάχες στη θέση του Αχιλλέα αλλά τον σκοτώνει ο Έκτορας. Ο Αχιλλέας επιστρέφει στον πόλεμο και σκοτώνει τον Έκτορα. Νεκρική πυρά Πατρόκλου και οργάνωση αγώνων. Ικεσία Πριάμου στον Αχιλλέα με πλούσια δώρα. Ανακωχή. Καύση και ταφή του σώματος του Έκτορα.

Για την ολοκλήρωση αυτού του μοναδικού έργου εργάσθηκε επί μήνες μια πενταμελής ομάδα από στελέχη και συνεργάτες του pod.gr.

Κωστής Καζαμιάκης: Αρχιτέκτων, ιστορικός αρχιτεκτονικής και ιστορικός τέχνης /
Γιώργος Ξεπαπαδάκος: Δημοσιογράφος - ερευνητής /
Χρήστος Κατσαφάδος: Ηθοποιός /
Αμαλία Κατοίκου: Ηχολήπτρια και sound designer /
Χρήστος Σούμκας: Μουσικός και συνθέτης /
Έλενα Δημητράκη: Παραγωγός και παρουσιάστρια ραδιοφωνικών εκπομπών

https://pod.gr/iliada/

3. Σχολικά & λογοτεχνικά audiobooks!

Το eVivlio είναι η πρώτη εφαρμογή που δίνει σε μαθητές πρόσβαση σε δεκάδες εκπαιδευτικά και λογοτεχνικά βιβλία σε ψηφιακή μορφή.

https://evivlio.gov.gr/

Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025

ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ ΠΟΛΥΘΕΑΤΩΝ: 2025

                           


Ευχαριστούμε τους συγχωριανούς και φίλους  που παραβρέθηκαν στην κοπή πίτας του Συλλόγου μας το Σάββατο 8 Φεβρουαρίου στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Τρικάλων. Είναι ωραίο να ανταμώνουμε και να διασκεδάζουμε ,όπως εμείς ξέρουμε,
και του χρόνου με υγεία!!

Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2025

Πίνδος: τα τρία ποτάμια και οι μύθοι τους

Οι κοινωνίες στη μακρά διάρκεια είχαν την αντίληψη ότι το φυσικό τοπίο διαπνέεται και παίρνει ζωή από ένα συνεκτεινόμενο μυθικό τοπίο, που αποτελείται από ιστορίες, τραγούδια, πνεύματα και άλλα στοιχεία που γενικώς αποκαλούμε «μαγεία». Αυτή η μαγεία της φύσης μάς οδηγεί στη συνειδητοποίηση ότι η επιβίωσή μας εξαρτάται από τη γονιμότητα, άρα την ευρωστία της φύσης, από την οποία η ανθρώπινη ικανότητα μπορεί να αντλεί πόρους, χωρίς να τους εξαντλεί.

Παράλληλα, αυτή η μαγεία εμπνέει τον μύχιο φόβο για τη δύναμη που έχει η φύση να καταστρέφει, αλλά και να συντηρεί τη μνήμη του τόπου όπου οι προηγούμενες γενιές έζησαν, δημιούργησαν και ενταφιάστηκαν. Η μαγεία της φύσης μάς χαρίζει, τελικά, έναν ηθικό χάρτη, σχεδιασμένο πάνω σε συγκεκριμένους τόπους και πλάσματα. Ιστορικά, τέτοιες αντιλήψεις απορρίπτονταν ως δεισιδαιμονίες, από τις οποίες οι άνθρωποι έπρεπε να ελευθερωθούν με τη βοήθεια ποικίλων θεωριών «αλήθειας», αποκαλυπτικής ή θετικιστικής-επιστημονικής. Η παλίρροια του εκσυγχρονισμού τον τελευταίο αιώνα εξάλειψε τη μαγεία της φύσης, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στη μακρά διάρκεια. Όμως την ίδια στιγμή εξάλειψε και μεγάλο μέρος της ίδιας της φύσης.

Οπωσδήποτε, κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει σοβαρά ότι μπορούν ή πρέπει να αναβιώσουν αντιλήψεις παλαιότερων κοινωνιών ή να εγκαταλειφθεί η επιστημονική κατανόηση των φυσικών φαινομένων, που έχει απελευθερώσει τους ανθρώπους από άσκοπους φόβους και επιζήμια άγνοια, ή ακόμη να διατηρηθεί η προσκόλληση σε μη λογικά συστήματα αντιλήψεων που θεωρήθηκαν ως αποκαλυπτική και αναμφισβήτητη αλήθεια.

Η μυθολογία θέλει την Πίνδο όρος ιερό, αφιερωμένο στον Απόλλωνα και στις Μούσες. Ο Πίνδος, μικρότερος γιος του Μακεδόνα ή του Αιόλου, στη μάχη για επικράτηση αντιμετώπισε τον φθόνο των αδελφών του, οι οποίοι ήθελαν να τον σκοτώσουν. Γλίτωσε καταφεύγοντας στο βουνό, όπου πάλεψε με τον δράκο Λύγκα, που διαφέντευε τον τόπο και κέρδισε την παραμονή του εκεί. Τα αδέρφια του τον βρήκαν και τον σκότωσαν. Ο Λύγκας έθαψε τον Πίνδο στην υψηλότερη κορυφή των βουνών και ονόμασε προς τιμήν του όλη την οροσειρά Πίνδος. Από τα δάκρυα του δράκου σχηματίστηκαν μικρές λίμνες, οι Δρακόλιμνες.Στην κοιλάδα του Αώου, με την Κόνιτσα στο βάθος, σκαρφαλωμένη στην πλαγιά της Τραπεζίτσας. Ο Αώος έχει τις πηγές του βόρεια του Μετσόβου, περνάει από τα βουνά Σμόλικας και Γκαμήλα, διασχίζει τη χαράδρα του Βίκου, βγαίνει στον κάμπο της Κόνιτσας, όπου συναντά τα νερά του Βοϊδομάτη και του Σαραντάπορου, συνεχίζει στην Αλβανία και εκβάλλει στην Αδριατική.

Ο άλλος κοσμογονικός μύθος για τις Δρακόλιμνες θέλει τα τρία αδέρφια να μεταμορφώνονται σε τρεις δράκοντες. Ο ένας έπιασε το βουνό Λάκμο (Περιστέρι), ο άλλος την Τύμφη (Γκαμήλα) και ο Πίνδος τον Σμόλικα. Μεταξύ τους άνοιξαν πόλεμο, πετώντας μεγάλους βράχους. Κάποτε οι δύο κατάφεραν και σκότωσαν «τον μικρότερο και καλύτερο», τον Πίνδο. Έτσι αιτιολογεί η παράδοση το γεγονός ότι στη Δρακόλιμνη του Σμόλικα συναντάμε λευκούς βράχους, αν και η περιοχή έχει μόνο μαύρους, και στη Δρακόλιμνη της Γκαμήλας βλέπουμε μαύρους, σε αντίθεση με τους λευκούς που έχει το βουνό αυτό.

Μία από τις ωραιότερες παραδόσεις της περιοχής του Ασπροποτάμου και γενικότερα της Πίνδου είναι αυτή που αναφέρεται στη δημιουργία και την εξέλιξη των τριών μεγάλων ποταμών, που πηγάζουν από τα σπλάχνα της οροσειράς της Πίνδου και διασχίζουν τον κεντρικό κορμό της Ελλάδας: τον Πηνειό, που ο λαός τον θέλει θηλυκό και ήμερο, τη Σαλαμπριά, όπως το αποκαλεί, τον Αχελώο, τον Άσπρο (εξ ου και Ασπροπόταμο η περιοχή που διασχίζει ο ποταμός Αχελώος στο ξεκίνημά του) και τον βουερό Άραχθο. Η παράδοση, όπως σημειώνει προσφυώς ο Αλέξ. Χατζηγάκης στο βιβλίο του Τ’ Ασπροπόταμο της Πίνδου. Παραδόσεις (1948), «είναι διάχυτη και παραλλαγμένη στ’ Ασπροπόταμο. Είναι δε προϊόν συναισθήματος της φύσης, που κατέχει το είναι του βουνίσιου». Πρόκειται για παράδοση που με διάφορες παραλλαγές διασώζεται μέχρι σήμερα στη μνήμη των κατοίκων του Ασπροποτάμου. Όπως είναι γνωστό, ο Άσπρος πηγάζει από τα βουνά Περιστέρι και Ρόνα. Ο θρύλος μέχρι σήμερα αναφέρει ότι ήταν τρία αγαπημένα αδέρφια: ο Άσπρος, ο Άραχθος και η Σαλαμπριά. «Μια μέρα ανέβηκαν στην κορυφή του Περιστεριού για ν’ αγναντέψουν. Για μια στιγμή η Σαλαμπριά χάθηκε. Τα παιδιά ανήσυχα σπεύσανε να τη βρουν, τρέχοντας το ένα αντίθετα του άλλου, και κλαίγανε πολύ τ’ αδέλφια για τον χαμό της αδελφής. Κι όσο κατηφορίζανε, πιο πολύ δυνάμωνε το κλάμα τους. Η Σαλαμπριά, η αδελφή τους, είχε πάρει τον δρόμο που οδηγούσε στον θεσσαλικό κάμπο. Έτρεχε ήρεμα, εντελώς αθόρυβα». Ο ίδιος ο Χατζηγάκης διασώζει πέντε παραλλαγές. Ο Θεός λυπήθηκε τα τρία αδέρφια και τα μεταμόρφωσε σε ποτάμια. Η Σαλαμπριά, θηλυκό ποτάμι, κυλάει ήρεμα στον θεσσαλικό κάμπο. Καμιά φορά, όταν θυμάται τ’ αδέρφια της, «φουσκώνει» από θλίψη και τότε «σέρνει λιθάρια ριζιμιά, δεντρά ξεριζωμένα» στο πέρασμά της, όπως έγινε και φέτος (2023). Κι αλίμονο σε ό,τι βρεθεί μπροστά της: ξυλογέφυρα, καρούλια, καλλιέργειες… Τ’ άλλα δυο, ο Άσπρος (Αχελώος) και ο Άραχθος ή Αώος (όπως εσφαλμένα γράφει ο Heuzey), θρηνούν και χτυπιούνται στα φαράγγια της Πίνδου για τον χαμό της αδερφής τους.

Οι κάτοικοι περιγράφουν μέχρι σήμερα αυτή την πορεία, προσωποποιώντας τα τρία μεγάλα ποτάμια που κατεβαίνουν τις χαράδρες κλαίγοντας σαν μικρά παιδιά, παρόμοια όπως εκείνοι στις πολυήμερες μετακινήσεις τους από τα ορεινά προς τα χειμαδιά και αντίστροφα. Πρόκειται για την αρχέγονη συνήθεια της ανθρωπομορφικής απεικόνισης φυσικών φαινομένων και ιδιαίτερα των ποταμών και των πηγών, στοιχείων ζωντανών και ζωοποιών του φυσικού περιβάλλοντος. Ο Άσπρος-Αχελώος, το πιο μεγάλο ποτάμι που χύνεται στο Ιόνιο Πέλαγος, μετέφερε με το ρεύμα του τους κορμούς των δέντρων πoυ υλοτομούσαν οι ξυλοκόποι για λογαριασμό των επιχειρηματιών των Τρικάλων και της Πάτρας. Συχνά θύμωνε για την κοπή των δέντρων και δυσκόλευε τη μεταφορά της ξυλείας. Έτσι, παρά την ανθρώπινη αδηφαγία, έχει αποφευχθεί αποψίλωση των δασών στον Ασπροπόταμο. Η δυσκολία μεταφοράς της ξυλείας έσωσε τα περισσότερα δάση.

Νεράιδες, λάμιες, στρίγγλες, μάγισσες, δράκοντες και δράκοι, φυσικά φαινόμενα εν πλήρει δράσει και ανθρώπινη δραστηριότητα δημιουργούσαν μια μυστηριακή ατμόσφαιρα, όπου η πάλη για επιβίωση σ’ έναν χώρο όμορφο, αλλά δύσβατο και επικίνδυνο έπλασε παραδόσεις για εξίσου επικίνδυνα στοιχειά, για διαβολοπεράσματα (ο Λάμιας, ο Βιρός της Χάιδως) κ.λπ. Όλα αυτά έδιωξε, βεβαίως, η σύγχρονη πρόοδος. Εξάλλου η ερημιά δεν έχει ανάγκη από ερμηνείες για τις φωνές, τους θορύβους, τα παράξενα όντα που απόμειναν εκεί.

Δρα Αικατερίνη Πολύμερου-Καμηλάκη, ομότιμη ερευνήτρια, τ. διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών