Αρμόδιοι κάποιων κοινοτήτων του Ασπροποτάμου και της ορεινής Καλαμπάκας μου ζήτησαν το υπόμνημα, που συνέταξα το 2020 προς την επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών για την αναγνώριση της Καλαμπάκας και της Κρανιάς ως «μαρτυρικά χωριά» προκειμένου να προχωρήσουν και οι ίδιοι στην ανάλογη διαδικασία με την κατάλληλη προσαρμογή. Θεώρησα ως εκ τούτου σκόπιμο να το δημοσιοποιήσω για το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι από άλλους οικισμούς του νομού μας. Εννοείται ότι για κάθε απορία είμαι στη διάθεσή σας.
Αυτολεξεί αναφέρω:
Κύριε Πρόεδρε
Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Καλαμπάκας με την υπ’ αριθμό 53/2012 απόφαση της 13 Φεβρουαρίου 2012 αιτήθηκε στην αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών την ένταξη της πόλης της Καλαμπάκας όπως και των κοινοτήτων Κρανιάς Ασπροποτάμου, Καστανιάς και Αμάραντου στο «Δίκτυο των μαρτυρικών πόλεων και οικισμών» θεωρώντας ότι πληρούν τα κριτήρια ένταξης, όπως αυτά έχουν τεθεί από το καταστατικό ίδρυσης του Δικτύου.
Η επιτροπή σας εξετάζοντας την αίτησή μας αποφάσισε, ορθώς κατά την άποψή μας, της ένταξη στο δίκτυο των κοινοτήτων Καστανιάς και Αμαράντου αποκλείοντας όμως τόσο την πόλη της Καλαμπάκας όσο και την κοινότητα της Κρανιάς Ασπροποτάμου (στην οποία συμπεριλαμβάνεται και ο οικισμός των Δολιανών).
Με τον προσήκοντα σεβασμό στην κρίση της επιτροπής σας ο Δήμος Καλαμπάκας μέσω της παρούσας αίτησης επιθυμεί την επανεξέταση των ιστορικών δεδομένων τα οποία, κατά τη γνώμη μας, συνηγορούν στην ένταξη στο «Δίκτυο των μαρτυρικών πόλεων και οικισμών» και της Καλαμπάκας αλλά και της Κρανιάς.
Θεωρούμε ότι το τεράστιο μέγεθος της ελληνικής ιστοριογραφίας που καλύπτει τα γεγονότα της ιταλικής και γερμανικής κατοχής καθιστά σχεδόν αδύνατη, ακόμη και στον ικανότερο ερευνητή, τη λεπτομερειακή γνώση όλων των δεδομένων που σχετίζονται με εκτελέσεις πολιτών και καταστροφές οικισμών. Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας παραθέτουμε την πιο αξιόπιστη και τεκμηριωμένη βιβλιογραφία που σχετίζεται με την ολοκληρωτική καταστροφή της Καλαμπάκας και της Κρανιάς από τα γερμανικά στρατεύματα τον Οκτώβριο του 1943 στο πλαίσιο της μεγάλης εκκαθαριστικής επιχείρησης με την κωδική ονομασία «Πάνθηρας». Για την διευκόλυνση σας αλλά και προκειμένου να επιβεβαιώσουμε τα ιστορικά στοιχεία που επικαλούμαστε εσωκλείουμε τα αποσπάσματα των εκδόσεων συνοδευόμενα από τα εξώφυλλά τους.
Στην «Έκθεση Δοξιάδη» του 1946 η Καλαμπάκα καταγράφεται σε τρεις χάρτες: α) «Στον Γενικό Χάρτη των καταστροφών» β) Στον χάρτη των «Καμένων Χωριών» και γ) Στον χάρτη με την «Αυξομείωση του πληθυσμού 1940-45». Σε όλους τους χάρτες το όνομα της Καλαμπάκας είναι καταγεγραμμένο και το επισημαίνουμε με βέλος.
Όσον αφορά δε την κοινότητα Κρανιάς Ασπροποτάμου σε όλες τις ιστορικές καταγραφές των τελευταίων 60 χρόνων ο αριθμός των κατεστραμμένων σπιτιών ανέρχεται στα 769 σε σύνολο 780. Στον δε οικισμό των Δολιανών υπήρξε πλήρης καταστροφή και των 43 σπιτιών του οικισμού. Επομένως τόσο στην περίπτωση της Καλαμπάκας όσο και σε αυτή της Κρανιάς ικανοποιείται η προϋπόθεση ένταξης στο δίκτυο των μαρτυρικών πόλεων και οικισμών καθότι το ποσοστό καταστροφής των σπιτιών στους εν λόγω οικισμούς ξεπερνά το 80%.
Σας παραπέμπουμε επίσης στο βιβλίο του κ. Δημήτρη Κωνσταντινίδη με τον τίτλο «Επιχείρηση Πάνθηρας. Οι Γερμανοί εισβάλλουν και πυρπολούν την Πίνδο» (2η έκδοση 2011 ΙSBN: 978-960-930957-8, σελίδες 134-139, 194) που έχει ως αποκλειστικό αντικείμενο έρευνας τις καταστροφές και τις δολοφονίες που διέπραξαν τα γερμανικά στρατεύματα στους οικισμούς της Πίνδο από τις 17 Οκτωβρίου μέχρι τις 4 Νοεμβρίου του 1943. Πολύ πρόσφατα επίσης ο Διδάκτορας της Ιστορίας κ. Θεόδωρος Νημάς στην έκδοσή του «Ιστορία και Μνημεία των Επαρχιών Τρικάλων και Καλαμπάκας» (Εκδοτικός Οίκος Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2018 ΙSBN: 978-618-5306-23-6, σελ. 243-245) επιβεβαιώνει τα αριθμητικά δεδομένα των καταστροφών της Καλαμπάκας και της Κρανιάς όπως σας έχουν τεθεί υπόψη.
Θεωρώντας δεδομένη τη δικαιοκρισία σας και λαμβάνοντας υπόψη τη θεμιτή ευαισθησία των κατοίκων των προαναφερόμενων οικισμών είμαστε πεπεισμένοι ότι η επιτροπή σας θα συμπεριλάβει στο «Δίκτυο των μαρτυρικών πόλεων και οικισμών» τόσο την Καλαμπάκα όσο και την κοινότητα Κρανιάς (μαζί με τον οικισμό των Δολιανών).
Πρόκειται για προεκλογικό φυλλάδιο σε τοπικές εκλογές, το 1979, όπου τελικά ο Συνδυασμός της "ΑΛΛΑΓΗΣ" έχασε από τον αντίπαλο συνδυασμό με 112 - 111 ψήφους - σύμφωνα με προφορική επιβεβαίωση του Κωνσταντίνου Χελιδώνη.
Την Κυριακή στις 17.08.2025 στην πλατεία του Χαλικίου έγινε ενημέρωση-συζήτηση από τους κατοίκους του χωριού, σχετικά με τον αγώνα κατά της κατασκευής του καταστροφικού υδροηλεκτρικού στη θέση "Ελατάκια".
Συζητήθηκαν οι μέχρι τώρα νομικές ενέργειες και η προσωρινή διακοπή των εργασιών για τη συζήτηση ασφαλιστικών μέτρων. Έγινε αναφορά στην ελλιπέστατη τεκμηρίωση της μελέτης της εταιρείας και στους λόγους που ώθησαν το ΥΠΕΝ να συστήσει ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΑΠΟ ΤΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ, τη διακοπή εργασιών της εταιρείας, τον Μάιο του 2025, μέχρι την προσκόμιση νέας Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) και την αντίστοιχη έγκριση της, εφόσον αυτό γίνει.
Αναφέρθηκε ότι για να είναι επαρκής η τεκμηρίωση της ΕΟΑ απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα μιας κ πρέπει να ληφθούν υπόψη τα οικολογικά δεδομένα για όλες τις εποχές του χρόνου. Σ' αυτό το σημείο οι κάτοικοι του χωριού , με έκπληξη και δυσφορία ενημερώθηκαν ότι η εταιρεία συνεχίζει να αποδεικνύει την εξαιρετική προχειρότητα των εργασιών της, με την κατάθεση της ΕΟΑ μέσα στον Αύγουστο του 2025!!!!!!!!
Στο τέλος ήταν συγκλονιστική η απόφαση και προτροπή όλων να συνεχιστεί σύσσωμα από όλο το χωριό ο αγώνας μέχρι την οριστική ακύρωση του καταστροφικού αυτού έργου!!
ΤΑ "ΕΛΑΤΑΚΙΑ" ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΝ "ΕΛΑΤΑΚΙΑ"!!!
Μαζευτήκαμε, κάτω από οριακά αντίξοες συνθήκες, αλλά με αποφασιστικότητα.
Η καθορισμένη από το καταστατικό θερινή Γενική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 12 Αυγούστου 2025 στις 18:00, στη θέση «3 Ποτάμια». Η συμμετοχή ήταν μαζική, με μέλη του συλλόγου, κατοίκους και φίλους του Ασπροποτάμου, αλλά και επαγγελματίες και πολιτιστικούς συλλόγους της περιοχής.
Στη Γενική Συνέλευση παρουσιάστηκε ο απολογισμός του συλλόγου, το καταστατικό και οι βασικοί στόχοι για το μέλλον, ενώ έγινε κάλεσμα για μεγαλύτερη ενεργοποίηση και συμμετοχή των μελών. Παρουσιάστηκαν τα επιμέρους τμήματα/τομείς, καθώς και νέες πρωτοβουλίες για δημιουργία Τμήματος Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Συζητήθηκαν και αποφασίστηκαν προσεχείς δράσεις, όπως η υλοποίηση της πρότασης για το Πράσινο Ταμείο, ιστοσελίδα, εφαρμογή smartphone για ανάδειξη της Ασπροποτάμου και διαγωνισμός φωτογραφίας.
Μετά το πέρας των παρουσιάσεων, ακολούθησε θερμή και ζωντανή συζήτηση, όπου τέθηκαν προβλήματα, διατυπώθηκαν επιχειρήματα και κατατέθηκαν προτάσεις για το παρόν και το μέλλον του Ασπροποτάμου. Η διαδικασία αυτή αποτελεί τον πυρήνα της λειτουργίας του συλλόγου μας και μια ξεκάθαρη έκφραση δημοκρατίας, που δυστυχώς στις μέρες μας τείνει να σπανίζει.
Δυστυχώς, δια της απουσίας τους έλαμψαν οι αιρετές αρχές του τοπου, που απόλεσαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με πολίτες για τα τρέχοντα προβλήματα του τόπος.
Ευχαριστούμε θερμά για την βοήθεια στην υλοποίηση της συνέλευσης:
Τον Κώστα Αναστασίου, τη Γεωργία Τσιάκαλου και το «Παραδοσιακό Καλλιρρόη» για τη διάθεση καρεκλών και νερών/αναψυκτικών
Τον Πολιτιστικό Σύλλογο Κρανιάς Ασπροποτάμου για τις καρέκλες και την ηχητική εγκατάσταση
Την ταβέρνα-ψησταριά «La Korno» και τον Κώστα Ζαραμπούκα για την παραχώρηση αγροτικού οχήματος για τη μεταφορά του εξοπλισμού
Τους Πολιτιστικούς Συλλόγους Κρανιάς, Τζιούρτζιας, Πολυθέας και τον Σύλλογο «Αστραίος» για τη στήριξή τους
Η παρουσία και η στήριξη εκατοντάδων ανθρώπων αποδεικνύει πως ο Ζωντανός Ασπροποτάμος είναι εδώ, δυνατός και ενωμένος.
Συντονιστείτε για τα επόμενα βήματα.
Μπράβο σε όλες και όλους μας – είμαστε πολλές εκατοντάδες ακόμη να ανταμώσουμε!
Το Σάββατο 16/08 και την Κυριακή 17/08 παρακαλούνται οι κάτοικοι του χωριού που έχουν ογκώδη απορρίματα (π.χ στρώματα, έπιπλα) να τα αφήσουν προς αποκομιδή στα παρακάτω σημεία:
1) Απέναντι από το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, δίπλα από τον κάδο απορριμμάτων (χωρίς να εμποδίζεται η κυκλοφορία των οχημάτων)
2) Στην πρώτη διασταύρωση του χωριού, δίπλα από την βρύση Πουλιάνα (χωρίς να εμποδίζεται η κυκλοφορία των οχημάτων)
Η πρόεδρος ΤΚ Πολυθέας
Σελιώνη Κωνσταντίνα
β) Κυριακή 10 Αυγούστου: Συνέλευση μελών στο Νεραϊδοχώρι στις 12.00μμ
γ) Δευτέρα 11 Αυγούστου: Ενημερωτική συνάντηση στην πλατεία της Τζούρτζιας στις 18.30μμ σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού
δ) Τρίτη 12 Αυγούστου: Γενική Συνέλευση μελών στις 18.00μμ στη θέση Διοικητήριο "Τρία Ποτάμια"
ΥΓ: οι φωτό από πρόσφατες κινητοποιήσεις ενάντια στις καταστροφικές παρεμβάσεις για ψευδοΑΠΕ σε Πολυθέα και Χαλίκι
